Lastrade ( جاده)

با تماشای فیلم جاده (Lastrade-فدریکو فلینی 1954) علاوه بر حظ بردن از لذت تام و تمامی که فقط با دیدن شاهکارهای عالم سینما نصیبتان می شود می توانید شناخت خوبی در مورد اختلال شخصیت وابسته  (Dependent Personality Disorder) نیز به دست آورید.

زامپانو (آنتونی کویین) معرکه گیر دوره گردی است که با پرداخت هزار لیر، جلسومینا ( جولیتا ماسینا) را به عنوان وردست از مادرش" خریداری "می کند.همچنانکه در جاده های ساحلی یا کوهستانی ایتالیا به دنبال کسب درآمد پرسه می زنند، رابطه این دو نیز فراز و نشیب می گیرد. رابطه ای آمیخته با مهر و عشق از یک طرف و بی اعتنایی و سوءاستفاده از طرف دیگر.....

در تماشای فیلم و برای آگاه کردن فردی با شخصیت وابسته به کردارها و پندارهای خود ویژگی های زیادی از اختلال شخصیت وابسته را می توان در جلسومینا یافت:

همانطور که در متون روانپزشکی ذکر می شود اختلال شخصیت وابسته بیشتر در زن ها دیده می شود که علت آن ممکن است آموزه های فرهنگی باشد. عرف از زنان انتظار دارد لطیف تر، ضعیف تر، فداکارتر و در نهایت وابسته تر از مردان باشند و بنابراین بعید نیست دختری که با این طرز فکر بزرگ می شود تمام زندگی خود را وابسته به این موضوع بپندارد.

در فیلم " جاده" جلسومینا دختر بزرگ خانواده ای پرجمعیت و بدون پدر است که احتمالاً از کودکی یادگرفته که خواسته ها و آرزوهای خود را به نفع دیگر افراد دور و بر خود کنار بگذارد و نیازهای خود را نادیده بگیرد که همین امر ممکن است زمینه ساز ایجاد اختلال شخصیت وابسته شود.

در ملاک تشخیصی criteria از اختلال شخصیت وابسته در جلسومینا وجود دارد:

1-      ابراز مخالفت با دیگران نمی کند، به دلیل ترس از دست دادن محبت و حمایت آنان در صحنه های اولیه فیلم، تصمیم مادرش مبنی بر رفتن با زامپانو را بدون اعتراض می پذیرد، اگر چه دنیای شیرین خود در کنار خانواده و دریا را از دست می دهد، ولی بازهم تسلیم خواسته مادر و زامپانو می شود.

2-      جلسومینا مثل هر شخصیت وابسته دیگری در جلب محبت و حمایت دیگران افراط می کند. سعی می کند خواسته های زامپانو را هر چه بهتر برآورده کند و از انجام کارهای سخت ابایی ندارد.

شخصیت وابسته را در مراوداتش با دیگران می توان به پادری تشبیه کرد:

دادن سرویس های فراوان به دیگران بدون دریافت خدمات مشابه و رضایت داشتن از اینکه فقط مورد علاقه و محبت باشند.

البته جلسومینا سایر خصوصیات شخصیت های وابسته مثل اعتماد به نفس پایین یا ترس از مورد حمایت نبودن را نشان نمی دهد و در سکانس های پایینی فیلم، گویی از این همه سر به راه بودن خسته می شود و اگر چه هنوز همراه زامپانوست، اما از نظر روانی بندهای وابستگی به او را بریده است.

اینجا همان نقطه ای است که گاهی مواقع افراد دچار اختلال شخصیت به آن می رسند، مثل اینکه در پرتو نور جدیدی به زندگی شان نگاه می کنند و مصمم به تغییر دادن خیلی چیزها می شوند.

همانطور که در فیلم دیده می شود یک زن وابسته ممکن است مدت های طولانی رفتار مردی خود شیفته و تا حدود زیادی آنتی سوشیال را نه از سر ترس یا فقر و ... بلکه به دلیل ترس خود از تنها ماندن در دنیا تحمل می کند.


برگرفته از وبلاگ فیلم درمانی20
خانم دکتر پریسا جهان لو