بررسی رابطه خشونت در بارداری با افسردگی پس از زایمان
چکیده :
زمینه و هدف: خشونت خانگی علیه زنان در حال حاضر بطور وسیعی به عنوان مشکل مهم سلامت عمومی تشخیص داده شده است. تحقیقات در زمینه خشونت خانگی در بارداری برای روشن تر ساختن ارتباط بین انواع مختلف خشونت و پیامدهای سلامت روانی، مخصوصاً در کشورهای در حال توسعه که تحقیقات کمی در این زمینه وجود دارد، مورد نیاز است. لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه خشونت خانگی در بارداری و افسردگی پس از زایمان در زنان باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی – درمانی شهرستان مریوان در سال 1386 انجام شد.
روش بررسی:تحقیق به روش تحلیلی کوهورت انجام شد. در مدت 4 ماه مجموعاً 251 زن باردار در ماه آخر بارداری از نظر وجود یا عدم خشونت در بارداری بررسی شدند و به دو گروه خشونت دیده و خشونت ندیده تقسیم شدند. سپس این زنان پرسشنامه افسردگی ادینبرگ را در هفته 4-6 پس از زایمان، تکمیل کردند. امتیاز ادینبرگ بالای 10 به عنوان افسرده در نظر گرفته شد. در جریان پیگیری 11 نفر از مطالعه خارج شدند و در نهایت آنالیز آماری بر روی 120 مورد خشونت دیده و 120 مورد خشونت ندیده انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از برنامه 13spss و آمار توصیفی و آمار تحلیلی : تی تست، آزمون کای اسکوئر و ریسک نسبی برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد و معنی دار در نظر گرفته شد.
یافته ها:میانگین سن نمونه های مورد مطالعه53/5± 02/26سال بود. اکثر شرکت کنندگان دارای تحصیلات ابتدایی و خانه دار بودند. میزان شیوع افسردگی پس از زایمان 2/34% بود که 8/15% افراد در گروه خشونت ندیده و 5/52% افراد در گروه خشونت دیده دارای نمره بیشتر از 10 در پرسشنامه افسردگی پس از زایمان ادینبرگ بودند. بین خشونت خانگی و افسردگی پس از زایمان رابطه معنی داری وجود داشت و برآورد خطر نسبی افسردگی 3/3=RR با فاصله اطمینان 95 درصد بین 1/5-1/2 بود.
نتیجه گیری:از آنجا که تاثیرات منفی خشونت خانگی در دوران بارداری در این پژوهش و مطالعات دیگر به خوبی مشخص شده است توصیه می شود که کلیه درمانگاههای مراقبت از بارداری به طور معمول غربالگری خشونت خانگی را انجام دهند تا موارد را شناسایی کرده و مشاوره لازم را انجام دهند.
کلید واژه ها:خشونت خانگی، بارداری، افسردگی پس از زایمان
1) ماهرخ دولتیان 2) کژال حسامی 3) دکتر جمال شمس 4) دکتر حمید علوی مجد
1)کارشناس ارشد مامایی، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، مربی ، دانشکده پرستاری مامایی (مولف مسئول)
2)کارشناس ارشد مامایی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان
3)استاد یار، گروه روانپزشکی و مرکز تحقیقات علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
تلفن:88883133-021، mhdolatian@yahoo.com
منبع:مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان/ دوره سیزدهم / تابستان1378/68-57