مرکز مشاوره رها:88971606
برای رسیدن به هر موفقیت فردی، ابتدا باید تغییری در باورهای خود ایجاد کرد.
کوچکترین اقدام، بهتر از بزرگترین تصمیم است.
بهترین راه برای پیش بینی آینده ات، ساختن آن است.
زندگیتان با شانس بهتر نمی شود بلکه با تغییر بهتر می شود....
با انکار وجود یک زخم، شما نمی توانید آن زخم را ترمیم کنید.
عوارض شاخص روانشناختی کودک آزاری
هرگونه آسیب جسمی یا روانی، سوء استفاده جنسی یا بهره کشی و عدم رسیدگی به نیازهای اساسی افراد زیر 18 سال توسط افراد دیگر و به صورتی که غیر تصادفی نباشد، کودک آزاری تلقی میشود.
شیوع کودک آزاری:
* کودک آزاری در همه جای دنیا وجود دارد.
* بر اساس گزارش اخیر یونیسف در حال حاضر تعداد 275 میلیون کودک در جهان در معرض کودک آزاری قرار دارند.
* سالانه در انگلستان 80000 کودک جهت بررسی کودک آزاری و تشکیل پرونده مورد ارزیابی و سنجش و تحقیق قرار میگیرند.
انواع کودک آزاری:
به طور کلی چهار نوع کودک آزاری وجود دارد:
1)کودک آزاری جسمی یا بدنی
2)کودک آزاری جنسی
3)کودک آزاری عاطفی یا روانی
4)غفلت یا رها شدگی
کودک آزاری جسمی ( بدنی) :
عبارت است از ضربه زدن، تکان دادن، پرت کردن، مسموم کردن، سوزاندن یا گزیدن، غرق کردن، خفه کردن یا سایر رفتارهای مشابه که موجب صدمه بدنی به کودک میشوند. صدمه بدنی همچنین در مواقعی هم که والدین یا مراقبان وانمود میکنند که علایم بیماری در کودک وجود دارد و یا خود آنها عمداً بیماری را در کودک تحت مراقبتشان ایجاد میکنند نیز روی میدهد.
کودک آزاری جنسی :
کودک آزاری جنسی عبارت است از مجبور کردن یا راضی کردن کودک یا نوجوان به انجام عمل جنسی، خواه کودک از آنچه روی میدهد آگاه باشد خواه نا آگاه. اعمال جنسی میتواند انجام تماس بدنی از جمله فعالیتهای دخول (تجاوز یا لواط) یا فعالیتهای غیر دخولی باشد. همچنین کودک آزاری جنسی شامل فعالیـتهای غیـر تماسـی هـم میشود، فعالیتهایی مثل نگاه کردن به عورت کودکان یا تولید عکسهای مستهجن یا مجبور کردن کودک به انجام فعالیتهای جنسی و سپس نگاه کردن به آن و کسب لذت نگاه کردن یا تشویق کودکان به اعمال جنسی از طریق روشهای نامناسب.
کودک آزاری عاطفی:
کودک آزاری عاطفی سوء رفتار عاطفی و روانی مداوم با کودک از نوعی است که موجب میشود تا رشد هیجانی و عاطفی کودک به شکلی شدید و ماندگار تحت تاثیر قرار گیرد. این نوع کودک آزاری شامل موارد فوق است: آزارهای کلامی ، طرد کودک یا دریغ کردن محبت از کودک، عدم تماس بدنی گرم با کودک مثلاً بغل نکردن او، انتقاد کردن مداوم از او، کم توجهی و بی محلی نسبت به کودک، تکرار مداوم مطالبی به کودک دال بر دوست نداشتن او، ناخواسته بودن وی و اینکه کودک مقبول نیست، بیان قصورات و کمبودهای کودک به دیگران، سرکوفت زدن به کودک و مقایسه او با بچههای دیگر، انکار موفققیتهای او، تهدید کودک، مسخره کردن او، بلا گردانی کودک.
غفلت و رها شدگی کودک:
غفلت یا رها شدگی کودک عبارت است از قصور پایدار و مداوم در تأمین نیازهای اساسی فیزیکی یا نیازهای روان شناختی کودک که احتمالاً در نتیجه آن نقصها و عوارض جدی در سلامتی یا رشد کودک به وجود می آید. غفلت معمولاً به عدم انجام کاری در مراقبت از کودک اشاره دارد و نه صدمه رساندن فعال به کودک به شکلی که در کودک آزاری جسمی دیده میشود. غفلت کوتاهیهای گاه به گاه والدین در تربیت بچه را در بر نمیگیرد.
شیوع کودک آزاری در ایران
بر اساس بررسی مدنی که با توجه به آمار سایر تحقیقات جمع آوری شده است و نیز بر اساس بررسی کتابخانهای و از بررسی دو روز نامه کثیر الانتشار کشور در یک دوره مشخص زمانی ( بهمن 82 تا بهمن 83 )میتوان آمار زیر را در این باره گزارش نمود :
کودک آزاری (شامل جسمی، جنسی و غیره) 616 نفر که 433 نفر دختر و 113 نفر پسر و بقیه نامشخص از نظر جنسیت بودهاند. قتل کودکان 88 نفر 59 دختر و 24 پسر. کودک ربایی 138 نفر 93 دختر و 43 پسر.
در یک بررسی دیگر از دو روز نامه فوق :
آزار جنسی 220 مورد (98 دختر و 74 پسر)
آزار جنسی توسط پدر 3 مورد (2 پسر و 1 دختر)
آزار جنسی منجر به قتل 54 مورد (27 پسر و 27 نفر جنسیت نامشخص)
آزار جسمی 92 مورد (37 پسر 33 دختر و 22 نفر جنسیت نامشخص(
آزار جسمی منجر به قتل 60 مورد (31 پسر 24 دختر و 5 مورد جنسیت نا مشخص(
ربایش و تهدید به قصد ربودن و اخاذی 324 مورد(16 مورد پسر و 308 مورد دختر(
شاخصها و نشانههای انواع کودک آزاری:
نشانههای کودک آزاری جسمی:
1) وجود کبودی حاصل از جای نوک انگشتان بر روی بدن، دستها و پاها که میتواند نشانه محکم گرفتن کودک باشد. این کبودیها (به خصوص اگر در جلو و عقب بدن کودک باشد) میتواند علامت آن باشد که کودک را محکم گرفته و به شدت تکان دادهاند.
2)وجود کبودیهایی که باعث شده تا جای انگشتان دست یا اشیای دیگر که کودک را با آن زدهاند روی بدن او بر جا بماند.
3)وجود کبودی روی گونهها، به خصوص در نوزادان که گاهی با پارگی گوشه دهان (گوشه لب) همراه است و نشانه آن است که در طی غذا خوردن اجباری به کودک یا برای آرام کردن او در هنگام گریستن، محکم دهانش را گرفتهاند (یا باز نگه داشتهاند و یا بستهاند).
4)وجود کبودیهایی با رنگهای مختلف.
5)وجود هر گونه کبودی در نوزادی که هنوز راه نیافتاده است.
6)وجود سوختگیهای دایرهای شکل کوچک که میتواند در اثر سوزاندن با سیگار باشد. سوختگیهای اتفاقی با سیگار عمق کمتری دارد و بیشتر شکل قاشق قورباغه است.
7)وجود کبودی و سیاهی در اطراف چشمها به خصوص در مواقعی که توضیحات و دلایل ارائه شده قانع کننده نیست مثلاً این ادعا که بچه روی سطح صافی زمین خورده است.
8)وجود سوختگی یا تاولهایی در محلهای غیر عادی یا با شکلهایی مرتب و منظم یا به جا ماندن شکل شی سوزاندن بر روی بدن کودک مثل قاشق یا سیخ و . . .
9) دندان گزیدگیهای شدید. گاهی ادعا میشود این کار بچههای دیگر است ولی گزیدنهای کودکان دیگر با گزیدن بزرگسالان تفاوتهایی دارد که به راحتی میتوان آنها را تشخیص داد.
10)شکستگی اعضای بدن، ضربه به سر، ناتوانی در نشستن یا ایستادن و . . . که همگی نشانههای کودک آزاریهای جسمی هستند.
نشانههای کودک آزاری عاطفی:
1)کودک ممکن است گوشه گیر شده و منزوی گردد و نخواهد با همسن و سالانش قاطی شود و ملاحظه بزرگ ترها را بکند (از آنها اندیشه کند.
2)رفتار توجه طلبانه و یا پرخاشگرانه از قبیل شیطنت و تخسی مدام، کثافت کاری یا خیس کردن عمدی و از روی قصد، حمله کردن به کودکان دیگر.
3 )آشفتگی و به ریختن الگوهای خورد و خوراک و تغذیه.
4)کج خلقی و قشقرقهای شدید که متناسب با سن و سال کودک نیست.
5 )پسرفت در جایی که کودک میخواتد یا از او انتظار میرود تا مثل کودک رشد کردهای رفتار کند.
6 )فرار کردن یا مخفی شدن از دیگران.
7 )عملکرد ضعیف تحصیلی یا ناتوانی در انجام تکالیف در مهد، از دست دادن اعتماد به نفس و عزت نفس پایین در اثر این موضوع.
8 )بیتوجهی به سرو وضع ظاهری خود، مثلاً پوشیدن دایمی یک لباس، امتناع از شانه زدن موی خود.
9 )ابتلاء به امراض روان تنی.
10 )چسبیدن به بزرگسالان دیگر، ملاحظه زیاد والدین را کردن.
11 )رشد نامناسب و نامتوازن.
12 )سوء مصرف مواد و الکل.
13 )فرار از مدرسه.
14 )خود زنی و مضروب ساختن خویش.
نشانههای کودک آزاری جنسی:
· التهاب، سرخی، کبودی و زخم در اطراف ناحیه تناسلی و مقعد.
· احساس درد و ناراحتی در اطراف ناحیه مهبل یا ذکر یا مقعد.
· احساس ناراحتی یا اشکال در راه رفتن یا نشستن.
· خون ریزی یا ترشح از مهبل یا ذکر یا مقعد.
· احساس درد در زمان ادرار.
· دانستهها یا رفتارهای جنسی که با سن و سال و سطح رشدی کودک تناسب ندارد.
· بازیهای جنسی با بچههای دیگر که در خلال آنها اطلاعات خاص و پیچیدهای از خود بروز میدهد.
· فرار کردن، اضطراب، ناامیدی.
· ترس از آدم بزرگهای خاص و معین و دوری کردن از بچههای دیگر.
· نمایش در آوردن صحنههای جنسی و برون ریزی آنها در خلال بازی یا نقاشی.
· رفتارهای پسرفتی مثل انگشت مکیدن، ادرارکردن در رختخواب.
· ابراز خشم و خصومت و پرخاشگری نسبت به بزرگترها و بچههای دیگر.
· پسرفت و تحلیل رفتن رفتارها و موفقیتهای قبلی در مهد کودک یا مدرسه.
· اشکال در خوابیدن یا خورد و خوراک.
· دروغ گفتن.
· خود ارضایی دایم.
· بروز رفتارهای نمایشی مثل داد و فریاد کردن، رفتار توجه طلبانه، غش و دلریسه رفتن
· اعلان و اعلام موضوع به یک بزرگتر، احتمالاً بخشی از موضوع ابتدا گفته شده و بعد حرفها پس گرفته میشود.
· لابالی شدن در قبال مسایل جنسی، بارداری و ابتلاء به امراض مقاربتی.
نشانههای غفلت و رها شدگی:
1-رشد بدنی کم، لاغر و کم وزن بودن، کوتاه بودن قد نسبت به سن کودک.
2-کودک زار و نحیف به نظر میرسد و معمولاً سلامت نیست.
3-امکان دارد کودک رنگ پریده، بی رمق و ژولیده به نظر برسد.
4-وضعیت بهداشتی مناسبی ندارد مثلاً لباسهایش بد بو و کثیفند، موهایش نشستهاند، دایم روی پوستش در اثر پوشک پوشیدن تاول وجوش زده است.
5-کودک بیعلاقهای به نظر میرسد و تحریک و تحریض او سخت است.
6-دایماً مریض احوال است و از بیماریها و امراضی مثل سرما خوردگی، سرفه و اسهال مینالد یا مشکل دارد.
7-بیماریها و امراض عفونی درمان ناشده دارد.
8-پوشاک نامناسب دارد.
9-گرسنگی و پر خوری در مواقع وجود غذا به حد کافی.
10-خستگی و کوفتگی.
11-ممکن است کودک با تأخیر به مدرسه بیاید یا کراراً غیبت کند (بچههای بزرگتر مبتلا به این مشکل ممکن است ساعاتی قبل و بعد از مدرسه در اطراف و اکناف مدرسه پرسه بزنند).
12-بیتفاوتی نسبت به درخواستهای بزرگترها.
13- بهبودی ناگهانی و قابل توجه در همه جوانب رفتار و ظاهر و سرو وضع کودک وقتی که نحوه مراقبت از او تغییر میکند.
عوارض شاخص روانشناختی کودک آزاری
*عوارض کوتاه و دراز مدت در حیطههای رشدی، سلامتی و بهداشتی از جمله در زمینه تواناییهای یادگیری.
*رفتار پرخاشگرانه از جمله قلدری، رفتار کلامی آزار گرانه و خصومت با دیگران.
*رفتار خشونت بار و آزار گرانه جنسی با دیگران به خصوص با کودکان و رفتار نامناسب جنسی با بزرگسالان.
*از دست دادن اعتماد به نفس، عزت نفس و تصویر از خویشتن ضعیف.
*رفتارهای دردسر ساز مثل کج خلقی، رفتار مخربانه، امتناع از پاسخ دادن به درخواستها و تقاضاهای دیگران.
*ناشادی، غمگینی، گوشهگیری و بیپناهی و بیکسی.
*بروز رفتارهای وسواس گونه اجباری و اضطراری مثل خود زنی، آداب و تشریفات خاص و رفتارهای عجیب و غریب.
*ترسیدن از بزرگترها.
*ایجاد روابط سطحی و شکننده با دیگران.
رفتار دردسرساز( مشکل)
*خشم به سمت آزارگر.
*خشم و خشونت نسبت به سایر بزرگسالانی که یا از آزارگر حمایت کردهاند یا از کودک غفلت نمودهاند یا کسانی که کودک آزاری را منکر میشوند.
*احساس شرم، مقصر دانستن خود، یا احساس گناه کردن.
*احساس گناه یا ترس از اینکه مبادا آزارگر موضوع را افشاء سازد.
*ترس از اینکه مبادا خانواده در اثر کودک آزاری از هم بپاشد.
*ابهام درباره اینکه خانواده ممکن است چه برخوردی داشته باشد.
*ترس و اضطراب درباره آینده.
*ترس از اینکه مبادا آزارگر دوباره شروع به آزار نماید.
*افسردگی، غمگینی و ناامیدی.
*احساس اینکه کسی کودک را دوست ندارد.
*درماندگی و احساس نداشتن کنترل بر زندگی و شرایط خویش.
------------------------------
لیلا بهنام